Yerelde küresel kargaşa: Bölgesel ve yerel habercilik için sorunlar büyüyor

COVID-19 salgını, zorlu bir meseleyi tamamen patlamış bir krize dönüştürüyor. Kitleler odaklarını dijital, görsel ve sınıflandırılmış reklamcılığa çevirdikçe, yerel ve bölgesel haberler yıllardır süren bir baskının altına girdi. Bu salgın, artakalan gelirleri ciddi boyutlarda etkileyerek pek çok şirketin personel sayısını azaltmasına neden olmakta, matbaayı durdurmakta veya likiditeye mecbur bırakmakta.

Bu bölümde, yerel ve bölgesel haberlerin farklı ülkelerde nasıl değerlendirildiğine ve insanların hangi yerel haber kaynaklarını tercih ettiğine dair uluslararası bir bakış açısı sunuyoruz. Ayrıca, artık mevcut olmasa, insanların en beğendikleri yerel haber kuruluşlarını ne ölçüde arayacaklarını da bakacağız. 
40 ülkede yerel ve bölgesel haber tüketimini ölçüp belirlemek öyle basit bir iş değil. Örneğimizdeki pazarların durumu, genişlikleri bakımından Singapur ve Hong Kong gibi ülkelerden, Brazilya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi gevşekçe bağlı federasyonlara kadar ciddi farklılıklar barındırıyor. Siyasi sistemler bölgesel özerklik derecelerinde ciddi farklılıklar gösterir ve bu da yerel, bölgesel ve ulusal haberlerin göreceli önemini etkileyebilir. Bu ciddi farklılıkları kabul ederken amacımız, farklı ülkelerdeki vatandaşların ‘evlerine daha yakın olan haberler’e nasıl bir bakış açısıyla yaklaştıklarını anlamanın ortak bir yolunu bulmaktı.
Bu bağlamda, anketimizi yanıtlayanlara yaşadıkları şehir veya kasabadan, belediye veya bölgeden yerel haberleri içeren nispeten geniş bir tanım da vermiş olduk.

KAMUOYU YEREL HABERLERE DEĞER VERİYOR MU?
COVID-19 krizinin öncesinde bile, ülkelerde yapılan ankete katılanların neredeyse yarısı (%47) yerel haberlerle çok veya aşırı derecede ilgilendiklerini ifade etti, bu oran Bu, siyasetle ilgilendiğini söyleyenlerin %37'si ile karşılaştırılıyor. Bunu pazar aracılığıyla ayırırsak, ilginin en yüksek olduğu ülkelerde, federal sisteme veya yüksek derecede bölgesel özerkliğe sahip ülkeler çarpıcı farklılıklar görüyoruz. Brezilyalıların neredeyse dörtte üçü (%73) yerel haberlerle ilgilendiğini belirtirken, İspanyolların üçte ikisi (% 62) ve Almanya’yla Amerika Birleşik Devletleri'nde (%48) bu oranın yaklaşık yarısı (% 54) olduğunu gözlemliyoruz. Aksine, daha merkezi sistemlere sahip ülkelerde yaşayan insanların yerel haberlere görece daha az ilgi gösterdiklerini takip ediyoruz, fakat elde ettiğimiz verilerde bulunan farklılıkları açıklayan başka birçok faktörün de olabileceğine dikkat etmeliyiz.  Sadece %31’lik bir kesim İngiltere ve Fransa ile ilgilendiğini söylüyor ve bu rakamın  Güney Kore'de %12'ye düştüğünü görüyoruz.




DEMOGRAFİK ZORLUK
Genel ilgi yüksekteki yerini korurken, yerel haber kuruluşları yeni dijital platformlara uyum sağlamakta zorlandı ve pek çok durumda yerel gazeteler, en azından krizden öncesinde, basılı ürünlerinin ekonomik önemine öncelik vermeye devam etti (Jenkins ve Nielsen 2020). Kısmen de olsa bunun nedeni, çekirdek hedef kitlesinin daha geleneksel olma eğiliminde olmasının yanında, yerel medyanın mobil siteler ve video formatları gibi ürün yeniliklerine daha yavaş yatırım yapmış olmasıdır. 
Sürdürülebilir yerel haberler için çoğunlukla bir rol model olarak işaret edilen Norveç'te dahi işletmeler,  55 yaş üstü vatandaşın yerel haberlere olan ilgisine göre beliren sayıya bağımlı olmaya devam ediyor. Bu sayı 18-24 yaş arasında olup yerel haberlerle ilgilenen vatandaş sayının üç katı. Bu durum Almanya ve İngiltere’de de varlığını korumakta; bu ülkelerde de yerel haberler, en büyük ilgiyi yaşlı jenerasyondan görüyor.  Yalnızca Filipinler, Meksika ve Şili gibi birkaç ülkede genç grupların yerel haberlere görece yoğun ilgi gösterdiğini görüyoruz.

YAŞA GÖRE YEREL HABERLERE ÇOK VEYA SON DERECE İLGİLENEN ORAN


Bir noktaya kadar bu veriler haberlerde bulduklarımızla genel olarak uyumludur, gençlerin her zaman eski nesillere göre biraz daha az ilgilendiği görülmüştür.
Diğer demografik bilgiler, farklı ve daha şaşırtıcı bir model ortaya koyuyor.
Ancak gündem, anlatı tarzı ve içerik doğru olduğunda, ilerleyen yaşlarda yerel haber takibinin bu kişiler için bir alışkanlığa dönüşmesi mümkündür.
Yerel haberlere olan ilgi, diğer haber türlerine oranla eğitim düzeyi yüksek ve düşük olanlara daha eşit bir şekilde yayılmış görünüyor. Aslında Birleşik Krallık gibi bazı pazarlarda eğitim düzeyi düşük olanlar arasında ilgi daha fazladır. Yerel haber kaynakları daralırsa veya ortadan yok olursa bilgi eşitsizliklerinin daha da kötüye gideceği öngörülebilir olduğu için söz konusu ilgi kayda değer.

EĞİTİM AÇISINDAN SİYASET, HABER VE YEREL HABERLERLE ÇOK VEYA SON DERECE İLGİLENEN ORAN


EĞİTİM AÇISINDAN SİYASET, HABER VE YEREL HABERLERLE ÇOK VEYA SON DERECE İLGİLENEN ORAN


EĞİTİM AÇISINDAN SİYASET, HABER VE YEREL HABERLERLE ÇOK VEYA SON DERECE İLGİLENEN ORAN


İNSANLAR YEREL HABERLERE NEREDEN ERİŞİYOR?
Yerel haber işletmeleri çevrimiçi ortama geçişte sıkıntı çekerken, diğer bölgesel ve yerel aktörler, ilgili topluluklarla direkt iletişim kurmak için dijital altyapılardan faydalandılar. Facebook grupları, siyasi partiler, yerel işletmeler, okullar ve kiliseler, yerel haberleri hiç aramamış olan çok spesifik izleyiciler için oldukça önemli olan hiper yerel bilgiler sağladıklarından, bir süredir çevrimiçi geleneksel yerel haberlere ilişkin önemli bir temsiliyet değeri taşıyorlar, hatta bazen ciddi rekabeti de temsil ediyorlar. (Möhring ve Keldenich 2018)
COVID-19 krizi sırasında yerel Facebook grupları, pandemiden etkilenen yerel işletmelere destek sağlama konusunda yardımcı olan oyunlarına ivme kazandırdı.
Verilerimiz, bu alternatif sağlayıcıların gerçekten çok güçlü bir şekilde rekabet ettiğini ve tüm pazarlarda ankete katılanların yaklaşık yarısının bu sağlayıcıları kullandığını gösteriyor.  Bununla birlikte, geleneksel yerel haber kaynakları genel olarak hala lider konumdadır ve ülkeler genelinde ankete katılanların %71’i geleneksel yerel haber medyası tarafından sunulan çevrimiçi ve çevrimdışı bilgilere güveniyor.
Ortalama olarak ülkeler arasında yerel gazeteler en önemli yayın olmayı sürdürüyor (% 44), onu yerel televizyon (% 33) takip ediyor. Fakat yerel radyo (% 24) bazı haberdışı alternatiflerden daha az önemli.
Ülkeler arasında, örneklerimizin neredeyse üçte biri (% 31) geçtiğimiz hafta yerel haber kaynağı olarak yerel grupları, sosyal medyadaki sayfaları (örn: Facebook veya WhatsApp) veya çevrimiçi tartışma gruplarını kullandıklarını belirtti. Diğer sakinler, komşular, arkadaşlar veya aile içindeki kişisel iletişim, pazarlar genelinde yaklaşık 4/1’lik (% 28) bir kesim için önemli kaynaklar olarak görülürken, % 13'ü doğrudan yerel kurumlardan gelen bilgilere güvendiklerini söylüyor.
Haber medyası ile haberdışı medya arasındaki boşluk şimdi yalnızca 20 puana işaret ediyor ve yeni çevrimiçi forumlar ücretsiz, pratik ve alakalı bir alternatif sağlıyor.

HER BİRİNİ YEREL HABER KAYNAĞI OLARAK KULLANAN ORAN

HER BİRİNİ YEREL HABER KAYNAĞI OLARAK KULLANAN ORAN


Ülkelere tek tek baktığımızda, önem bakımından birtakım farklılıklar görüyoruz.  Okuma gelenekleri güçlü olan Norveç'te (% 64) ve Almanya'da (% 57) gazete hakimken, Filipinler ve Amerika Birleşik Devletleri'nde televizyon önemli bir ölçüde ön planda. ABD'nin yarısından fazlası (% 55) haftalık olarak yerel televizyonu kullanırken, % 36'sı yerel gazeteleri okuyor ve dörtte biri de yerel radyoyu dinliyor.

Anketimizde Facebook'un en yüksek kullanım yerlerinden birine sahip olan Filipinler'de sosyal medya platformlarının özel bir yeri olduğunu saptıyoruz. Çevrimiçi örneklemimizin 10/4’ü (% 41) geçtiğimiz hafta yerel sosyal medya gruplarına güven duyduklarını ifade etti. Bu sayı Hong Kong'da %59'a, Kenya'da %56'ya ise kadar yükseliyor, ama  Almanya'da (% 15) ve Japonya'da (%14) çok daha düşük. Facebook'un 2019'da büyük bir yerel haber girişimi başlattığı ABD'de, vatandaşlar sadece %20'si haftalık olarak yerel sosyal medya gruplarını kullandığını söylüyor.

KARŞILAŞTIRILAN FARKLI HABER KAYNAKLARININ DEĞERLERİ
Yerel haber medyası, farklı mahallelerdeki insanlar için önem taşımayı sürdürüyor, fakat artık ortada olmasalar onları ne kadar özlerlerdi?
Tüm ülkelerde, yerel TV kullananların% 37'si onu çok özleyeceğini ve% 41'i ise biraz daha özleyeceğini söylüyor. Benzer sonuçlar yerel gazeteler için %35'lik bir kesimin onları çok özleyeceğini, %43'ün ise bir şekilde söyleyeceğini görüyoruz.
Kısmen belirli kaynakların kullanımıyla, fakat aynı zamanda devredilen siyasi gücün kapsamıyla ve dolayısıyla yerel haberlerin demokratik süreçteki önemi ile uyumlu olan bazı ülke farklılıkları gözlemliyoruz. Almanya'da yerel televizyonların (% 56) veya yerel gazete takipçilerinin (%54) yarısından fazlası yerel haber kaynaklarını kesinlikle özleyecektir. Bu sadece Filipinler'deki TV kullanıcılarının %25'i ve gazete kullanıcılarının % 20'si için geçerlidir.

İŞ DIŞINA GİTTİĞİNDE YEREL TV'Yİ KAÇIRACAK KULLANICILARIN ORANI
İŞ DIŞINA GİTTİĞİNDE GAZETEYİ KAÇIRACAK KULLANICILARIN ORANI

SİYASİ HATLARDA YEREL HABERLER
Yerel haberlerin genellikle ulusal yayınlardan daha güvenilir ve daha az partizan bir gazetecilik sağladığı kabul edilir. Bu, kısmen de olsa, birçok yerel kuruluşun en geniş kullanıcı grubuna hizmet etme konusunda ticari bir çıkara sahip olması ve pek çok kamusal medya kuruluşunun bunu yapma sorumluluğu olmasının bir işlevidir. Diğer bir deyişle, yerel medya çoğu zaman bir siyasi taraf adına diğerini görmezden gelerek haber yapma lüksüne sahip değildir. Bununla birlikte, bazı istisnalar da var, özellikle bazı yerel medya gruplarının son zamanlarda sağcı siyasi gündemleri desteklemekle suçlandığı ABD'de değil. Benzer şekilde, Almanya'daki bazı yerel gazeteler, sağcı popülist AfD partisi hakkında yeterince eleştirel olmayan haberler yaptıkları için kınandı. Aynı zamanda, yerel gazeteciler belirli parti etkinliklerinden dışlandıklarını bildirdiler, hatta bazı şehirlerde ofislerine yönelik ölüm tehditleri ve saldırılarla karşı karşıya kalıyorlar. 

Verilerimiz, ankete katılan pazarlarımızın çoğunda bölgesel ve yerel haberlerin genellikle güven açısından iyi gittiğini gösteriyor. ABD ve Fransa'da yerel haberler en güvenilir haber markasıyken, Finlandiya, Norveç ve Almanya'da yerel gazeteler, itibarlarının çoğunu yerel TV ve radyo hizmetlerinde inşa eden kamu yayıncılarından sonra ikinci sırada yer alır. İngiltere'de yerel gazeteler ise (%55) listede dördüncü gelerek, ticari medya ortalamasının çok üzerinde güvenildiğini ortaya koyuyor. Başka yerlerde, yerel haber markalarına genellikle ankete katılan nüfusun yarısından fazlası güveniyor: örneğin, Meksika'da (% 59) ve Filipinler'de (% 64).

YEREL HABERLERİN EN GÜVENİLEN HABER MARKALARI LİSTESİNDEKİ YERİ


YEREL HABERCİLİK İÇİN BİR ŞANS VAR MI?
COVID-19 krizi, zihinleri hem yerel raporlamanın değerine hem de yakında kaybedilebileceklere odaklıyor. Bazı başlıklar çoktan ortadan kaybolmuş olsa da, diğerleri hala sağlayabilecekleri değeri, insanların krizi atlatmalarına yardımcı olan ön sayfalar ve haberlerle göstermeye çalışıyor.
Ancak ekonomik baskılar artıyor. On yılda ortaya çıkmış olabilecek değişiklikler artık çok daha sıkıştırılmış bir zaman ölçeğinde gerçekleşecek ve desteğe ihtiyaç duyulacak. Facebook yerel medya için 100 milyon dolarlık bir paket sözü verdi, Google yeni bir Gazetecilik Acil Yardım Fonu duyurdu ve bazı hükümetler ara finansman ve diğer destek türlerini çok daha önemli bir ölçekte artırdı. Ancak kriz, yerel haberler de dahil olmak üzere haber işine, bu paketlerden herhangi birinin telafi edebileceğinden çok daha fazla zarar verecektir. Bu nedenle, yerel haberlerin uzun vadede hayatta kalması, yeni sürdürülebilir iş modelleri bulmaya, yeni nesil kullanıcıları çekmeye ve çevrimiçi içerik ve etkileşime doğru daha hızlı ilerlemeye bağlı olacaktır. Aynı zamanda, yerel alanlar için profesyonel olarak küratörlüğü yapılan gazetecilik hala önemlidir, okuyuculara yönelim sunar ve yerel çıkarları yansıtır. Yerel haber kuruluşlarının, sürekli değişen teknolojik ortama hızla tepki verebilmek için yaratıcı ve cesur olduklarını ispatlamaları gerekecek. İyi haber şu ki, verilerimiz genel olarak hala talep ve güven olduğunu gösteriyor, hatta kriz zamanlarında bile. Önümüzdeki yıl, yerel haberlerin dünyadaki izleyiciler ve hükümetler tarafından gerçekten ne kadar değerli olduğunu görmek için gerçek bir sınav olacak.

Kaynak: https://www.digitalnewsreport.org/survey/2020/global-turmoil-in-the-neighbourhood/